انحراف ستون فقرات یکی از مشکلات شایع است که می‌تواند در هر سنی اتفاق بیفتد. درمان انحراف ستون فقرات به‌منظور کنترل و کاهش انحراف، بهبود عملکرد و کاهش علائم مربوطه انجام می‌شود. باتوجه‌به نوع و شدت انحراف ستون فقرات، روش‌های متنوعی برای درمان وجود دارد. همچنین درمان انحراف ستون فقرات در هر سنی که تشخیص داده شود بستگی به شرایط فردی و شدت انحراف دارد. درهرصورت، مهم است که با یک پزشک متخصص مشورت کنید تا تشخیص صحیح بگیرید و روش درمان مناسب برای شما تعیین شود. پزشک متخصص می‌تواند بر اساس بررسی‌های جسمانی، تاریخچه پزشکی و نتایج آزمایش‌ها شما را راهنمایی کند و درمان مناسبی را برای شما تعیین نماید. البته ما در ادامه به بررسی انواع درمان این مشکل می‌پردازیم و اطلاعات لازمه را بیان می‌کنیم پس بهتر است در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.
انواع انحراف ستون فقرات
انحراف ستون فقرات (اسکولیوز) می‌تواند به دو صورت C و S وجود داشته باشد. در نوع C، یک قوس و در نوع S، دو قوس غیرطبیعی در ستون فقرات ایجاد می‌شود. همچنین در افراد مختلف، میزان قوس‌ها ممکن است متفاوت باشد و این باعث ایجاد درجه‌بندی مختلفی می‌شود. در کژپشتی، به دلیل عدم قرینگی و غیرطبیعی بودن ستون فقرات، نیروهای وارده به آن حتی در صورت طبیعی بودن نیز می‌تواند فشاری بر عضلات، رباط‌ها، دیسک‌های بین مهره‌ای و مفاصل بین مهره‌ای ایجاد کند که ممکن است منجر به تشدید درد در ستون فقرات، به‌ویژه در ناحیه کمر، شود. در ادامه به انواع انحراف ستون فقرات اشاره خواهیم کرد.
- انحراف ستون فقرات غیرساختمانی
انحراف ستون فقرات غیرساختمانی که به آن برگشت‌پذیر هم گفته می‌شود، به معنای این است که انحراف ستون فقرات در صورت خم‌شدن تنه به جلو یا درازکشیدن قابل‌اصلاح است. در این نوع از انحراف ستون فقرات، قرارگرفتن در وضعیت نادرست بدن، می‌تواند منجر به درد شدید کمر، به‌خصوص در مواردی مانند فتق دیسک، برخی از تومورها و اختلاف طول اندام‌ها موجب بروز این مشکل شود. در انحراف ستون فقرات غیرساختمانی، تغییرات در قرارگیری بدن و نگهداری وضعیت صحیح می‌تواند بهبودی در انحراف ستون فقرات را به همراه داشته باشد که شامل تغییرات در نحوه نشستن، ایستادن و حرکت‌کردن است.
- انحراف ستون فقرات ساختمانی
انحراف ستون فقرات ساختمانی، برخلاف نوع غیرساختمانی، در حالت خم‌شدن به جلو انحراف و قوس از بین نمی‌رود. در این نوع از انحراف ستون فقرات، عواملی مانند نقص‌عضو، بیماری‌های عضلانی، بعضی از ناهنجاری‌های مادرزادی و بیماری‌های عصبی می‌توانند نقش داشته باشند. گاهی اوقات انحراف ستون فقرات ساختمانی در کودکان، نوجوانان و جوانان بدون علت مشخصی رخ می‌دهد. لازم به ذکر است که درمان اسکولیوز یا کژپشتی، بسته به نوع آن، میزان انحراف، سن بیمار و سایر عوامل، ممکن است نیاز به وسایل کمکی، فیزیوتراپی یا حتی عمل جراحی داشته باشد. این بیماری بیشتر در دختران نوجوان در دوران کودکی و به‌ندرت در بزرگسالی رخ می‌دهد. در بزرگسالان، اسکولیوز می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله ژنتیک، موقعیت ناهموار لگن، جراحی‌های قبلی ستون فقرات یا مفصل، کجی زانو یا پا و حتی آسیب‌های سر رخ دهد.
انحراف ستون فقرات در سنین مختلف
درمان انحراف ستون فقرات در سنین مختلف بستگی به نوع و شدت انحراف، سن بیمار و عوامل دیگر دارد. در ادامه روش‌های درمانی انحراف ستون فقرات در سنین مختلف را بررسی می‌کنیم:
- درمان در دوران کودکی:
– در اکثر موارد انحراف ستون فقرات در دوران کودکی به‌صورت غیرساختمانی و برگشت‌پذیر است. در این مرحله، تمرینات تقویتی و کورس کورکتیو (تمرینات و وسایلی که به‌منظور اصلاح قوس‌های انحرافی استفاده می‌شوند) معمولاً بهبود قابل‌توجهی را در طول این درمان ایجاد می‌کنند.
– در مواردی که انحراف ستون فقرات در دوران کودکی به‌صورت ساختمانی و ثابت باشد، نیاز به ترازکردن ستون فقرات با استفاده از کورست (کمربند اصلاحی) و یا در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به عمل جراحی داشته باشد.
- درمان در دوران نوجوانی:
– درمان انحراف ستون فقرات در دوران نوجوانی معمولاً برای انحراف‌های ساختمانی و ثابت از کورست، فیزیوتراپی و تمرینات تقویتی می‌توان استفاده کرد تا روند بهبود را تسهیل بخشد.
– در مواردی که انحراف ستون فقرات در دوران نوجوانی شدید باشد و باعث مشکلات جدی در عملکرد بدنی و زندگی روزمره شود، ممکن است نیاز به عمل جراحی وجود داشته باشد.
- درمان در بزرگسالی:
– در بزرگسالان، درمان انحراف ستون فقرات بستگی به‌شدت انحراف و عوامل دیگر دارد. در برخی موارد، فیزیوتراپی، تمرینات تقویتی و استفاده از کورست می‌تواند بهبود را به همراه داشته باشد.
– در بعضی موارد، به دلیل شدت انحراف و تأثیرات آن بر عملکرد بدنی و کیفیت زندگی، عمل جراحی ممکن است لازم باشد.
برای درمان انحراف ستون فقرات چه زمانی نیاز به عمل جراحی است؟
نیاز به عمل جراحی در انحراف ستون فقرات بستگی به شرایط و مشکلات هر فرد و همچنین شدت انحراف ستون فقرات دارد. عمل جراحی معمولاً در موارد زیر ممکن است لازم و ضروری باشد.
شدت انحراف ستون فقرات
در مواردی که انحراف ستون فقرات شدید و پیشرفته است و مشکلات جدی در عملکرد بدنی و کیفیت زندگی ایجاد می‌کند، عمل جراحی ممکن است ضروری باشد.
رشد ادامه‌یافتن ستون فقرات
در بچه‌ها و نوجوانان، اگر انحراف ستون فقرات درحال‌رشد و پیشرفت است و تمرینات و درمان غیرجراحی نتیجه مطلوبی ندارد، عمل جراحی ممکن است لازم باشد.
عوارض جانبی انحراف ستون فقرات
در برخی موارد، انحراف ستون فقرات می‌تواند منجر به عوارض جانبی مانند درد شدید، محدودیت حرکت، فشار بر اعضای داخلی و تنگ شدن ریه‌ها شود. در این موارد، عمل جراحی ممکن است لازم باشد تا عوارض را کاهش دهد و بهبود بخشد.
جمع‌بندی
همان‌طور که گفته شد، درمان انحراف ستون فقرات باید توسط یک پزشک متخصص مربوطه انجام شود. پزشک می‌تواند باتوجه‌به شرایط شما و تشخیص دقیق، برنامه درمانی مناسب را تعیین کند. همچنین، توصیه می‌شود درمان را به‌صورت چندرشته‌ای انجام داده و با پزشکان متخصص دیگری مانند فیزیوتراپیست و ارتوپد همکاری کنید. در صورت نیاز به عمل جراحی برای درمان هم باید توجه داشته باشید که نیاز به عمل بستگی به شرایط و مشکلات هر فرد و همچنین شدت انحراف ستون فقرات دارد. در برخی موارد، عمل جراحی ممکن است ضروری باشد تا بهبود و کنترل بهتری در انحراف ستون فقرات ایجاد شود. اما تصمیم نهایی برای انجام عمل جراحی باید توسط پزشک متخصص گرفته شود و بر اساس ارزیابی دقیق شرایط شما صورت گیرد.
