وقتی شما دارای پای صاف خواهید بود که قوس داخل پا صاف و کف پا کاملا با سطح زمین در تماس باشد. اگر زمانی که فرد ایستاده است، پا دارای قوس طبیعی نباشد، آن فرد دارای صافی کف پاست. هر پای انسان از ۲۶استخوان تشکیل شده که توسط ۳۳مفصل و تعداد زیادی ماهیچه، تاندون و رباط در کنار یکدیگر قرار گرفته‌‌اند.
به‌طور کلی در کف پا سه نقطه وجود دارد که نقاط اصلی تحمل‌کننده وزن هستند. این نقاط شامل زیر استخوان پاشنه، زیر انتهای تحتانی اولین استخوان کف پایی و زیر انتهای تحتانی پنجمین استخوان کف پایی می شود.
چگونگی قرار گرفتن این ساختارها در کنار هم، قوسهای استخوانی را ایجاد می‌کند. زمانی که راه می‌‌رویم، این قوسهای قابل‌ارتجاع، وزن بدن را میان پاها و ساق پا توزیع میکنند. این قوس‌‌ها، نقش جدایی‌ناپذیری در چگونگی راه رفتن ما دارند و در‌واقع به‌عنوان اهرم‌های محکمی برای حرکت، عمل میکنند. تاندون‌ها، مفاصل پا را به‌هم متصل میکنند. حال اگر تاندون‌ها سست شوند، موجب صافی کف پا میشود.
کف پای صاف در سنین مختلف
صافی کف پا در نوزادان و کودکی که تازه به راه افتاده، طبیعی است. هنگامی که بچه بزرگتر میشود و به سنین ۲ تا ۳ سالگی می رسد، تاندون‌ها سفت‌تر می‌شوند و به شکل قوس در می‌آیند. در دوران نوجوانی، بیشتر افراد دارای قوس طبیعی در کف پا هستند، اما برخی هم دچار صافی کف پا می‌شوند.
صدمات بدنی، بیماری‌ها و افزایش سن ممکن است به تاندون‌ها صدمه وارد کرده و موجب صافی کف پا شود. این نوع پای صاف، ممکن است فقط در یک پا ایجاد شود.
به‌ندرت صافی کف پا در کودکان درد دارد. در این حالت، دو یا تعداد بیشتری از استخوان‌های پا رشد کرده و به‌هم متصل می‌شوند. این وضعیت را «پیوستگی قوزک پا» می‌نامند.
گاهی، صافی کف پا به‌علت مشکلات موجود در زانو و قوزک به‌وجود می‌آید. این مشکلات بر قوزک پا فشار وارد میکنند و قوزک را به سمت داخل برمی‌گردانند و موجب عدم تراز پاها می‌شوند.
از کجا بفهمیم که کف پای‌مان صاف است؟
صافی کف پا همیشه علائمی دارد. این علائم عبارت از صافی یک‌طرفه یا دوطرفه پا، ساییدگی کفشها به سمت داخل، درد ناحیه تحتانی پاها، درد ناحیه داخل قوزک پا، تورم قسمت داخلی قوزک و پا درد هستند.
برای تشخیص اینکه فردی دارای صافی کف پاست، می‌توانیم از چند روش استفاده کنیم:
روش اول: ساده‌‌ترین کار، آزمایش جای پای خیس است. به این شکل که کف پا را با آب خیس کنید سپس روی یک سطح صاف بایستید. اثری که از پا روی سطح باقی می‌ماند، هر چه کامل‌‌تر باشد، نشان‌‌دهنده صاف‌‌تر بودن کف پاست.
روش دوم: در افرادی که کف پای صاف قابل انعطاف دارند، قوس کف پا را زمانی میتوان مشاهده کرد که فرد روی انگشتهای پا بایستد، ولی در افرادی که کف پای صاف سخت دارند، حتی با قرار گرفتن روی انگشتهای پا هم نمی‌‌توان قوس کف پا را در آنها مشاهده کرد.
روش سوم: همان‌طور که قبلا هم اشاره کردیم، از کفشها نیز میتوان به صافی کف پا پی برد. کفشها را روی میزی صاف قرار دهید و از پشت به آنها نگاه کنید. کف پای صاف باعث خوردگی قسمت داخلی پاشنه پا میشود. صافی کف پا همچنین باعث میشود قسمت بالایی کفش به سمت داخل پاشنه خمیده شود.
روش چهارم: اگر دچار پا درد هستید، برای اطمینان از صافی کف پای خود بهتر است با پاهای کاملا موازی بایستید و از فردی بخواهید از پشت پاهای شما را نگاه کند. می‌توانید خودتان هم از آینه، پاهای خود را نگاه کنید. در حالت عادی فقط انگشت کوچک پا از پشت قابل مشاهده است، ولی چنانچه یک پا، صاف‌‌تر از پای دیگر باشد، انگشت چهارم یا سوم پا را هم میتوان دید. در این صورت باید حتما به پزشک یا کلینیک فنی ارتوپدی صحت بخش مراجعه کنید.
روش پنجم: پاهای صاف معمولا به‌دلیل افتادگی قوس پا، بزرگتر از پاهای معمولی و گاهی پهن‌‌تر هستند. این به معنای رشد طبیعی پا نیست، بلکه به‌خاطر فقدان قوسی کف پاست.
