انواع پروتز پا
قطع عضو زیر زانو یکی از شایع‌ترین قطع عضوهایی است که اتفاق می افتد. بیشترین دلیل این قطع عضو در کشورهای پیشرفته بیماری های عروقی نظیر درگیری عروق محیطی ( PVD) ، دیابت، تروما و سایر علل می باشد.
به طور معمول زمان گرفتن اولین پروتز تقریبا ۳۰ روز پس از عمل جراحی است. یعنی تقریبا زمانی که زخم ناشی از جراحی جوش خورده باشد و استمپ شکل اولیه خود را پیدا کرده باشد. برای آماده شدن استمپ جهت استفاده از پروتز کارهای خاصی صورت می پذیرد. به غیر از فیزیوتراپی که توسط فیزیوتراپیست بر روی اندام صورت می گیرد استفاده از پایلون گچی ( پای گچی ) از اولیه ترین و موثرترین اقدامات آماده سازی استمپ است. در سال های اخیر پایلون های پنو ماتیک نیز ساخته شده اند که توسط فشار هوا حجم و شکل استمپ را کنترل می نمایند.
پروتز زیر زانوی معمولی یا پدیلنی از سه قسمت تشکیل شده است. اول سوکت ، دوم فیلر (پدیلن) و سوم پنجه پروتز. ابتدا از استمپ (باقیمانده عضو قطع شده) قالبگیری می شود و سپس بعد از انجام عملیات فنی بر روی آن یک پوسته از جنس رزین (با تنوع گوناگون) جهت استمپ ساخته می شود که به آن سوکت می گویند.
سوکت مهمترین قسمت یک پروتز است. فاصله بین سوکت تا زمین توسط یک پر کننده یا اصطلاحا فیلر که از جنس پدیلن ( نوع خاصی از انواع فوم ها )، یک مچ چوبی و در انتها یک پنجه پروتز کامل می شود و شخص پس از تکمیل پروتز قادر به راه رفتن خواهد بود.
پروتز زیرزانو یک پروتزساختگی است که درناحیه حفره زانو قرارمی گیرد وهر روز درحال پیشرفت است این پروتزها قبلا ازمواد نرم ساخته می شده است واکنون هدف ازساخت این پروتزها استحکام داشتن آنها همراه با راحتی است هرپروتز مخصوص به یک نفرساخته می شود. اندام باقی مانده همیشه به یک اندازه ویک شکل نیست پس برای حل این مشکل پروتزهایی که برای مفاصل ساخته می شود. دراندازه وشکلی ساخته می شود، که حجم وسایزآن قابل نوسان وتغییراست افرادی که ازاین پروتزها استفاه می کنند. باید مسئول حفظ وزن خود باشند وتراکم وافزایش حجم استخوان های این افراد نباید بیشتراز۲ درصد شود اگراین مقدار بیشترشود برای قرار دادن پروتز با مشکل مواجه می شوند.
پای مصنوعی زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که بخشی از پای بیمار یا تمام آن، غالباً به دلیل ابتلا به دیابت یا صدمه دیدن قطع شده باشد. پای مصنوعی انواع گوناگون دارد، از وسیله‌ای مقدماتی که راه رفتن روی سطح صاف را امکان‌پذیر می‌سازد تا پای مصنوعی هوشمند که دویدن یا شرکت در فعالیت‌های ورزشی حرفه‌ای را ممکن میکند. البته بهره‌گیری از فیزیوتراپی و کار درمانی نیز برای آموزش چگونگی انجام دادن وظایف روزمره در خانه یا محل کار ضروری خواهد بود. اگرچه زمان شروع فرایند استفاده از پروتز پای مصنوعی در بیماران مختلف متفاوت است، در کل این فرایند معمولاً چند هفته پس از جراحی آغاز میشود. در طول هفته نخست پس از جراحی غالباً از محافظ اعضاء استفاده میشود. خدمات ویژه برای بیماران زانوی ضربدری و پروتز پا در کلینیک صحت بخش ارائه می شود.
در بیمارانی که دچار قطع عضو شده اند، مسئله ای که حائز اهمیت است، عملکرد عادی فرد در زندگی روزمره و بدون کمک گرفتن از دیگران با اندام های مصنوعی و وسایل کمکی می باشد.
به دلیل آمار نسبتا بالای تصادفات در کشور ما، متاسفانه تعداد نستا زیادی از افراد قطع عضو شده و نیازمند اندام های مصنوعی مانند پا، دست، انگشتان و… می شوند.
بعلاوه افرادی که دچار معلولیتی مانند فلج مغزی، ضایعه نخاعی و انحرافات ستون فقرات و… نیاز به وسایل کمکی دارند. برای همین بسیار مهم است که کیفیت ارائه شده در این وسایل مناسب بوده تا بیمار علاوه بر اینکه توانایی لازم را بتواند به دست آورد، به دلیل استفاده از وسایل کمکی و اندام های مصنوعی که استاندارد نیستند، دچار مشکل و در نهایت انزوا نشود.
امروز با تکیه بر تکنولوژی روز برای ساخت انواع اندام های مصنوعی و وسایل کمکی، خطرات ناشی از خطاهای انسانی حذف شده و ارتوپد فنی می تواند اطمینان حاصل کند که وسایل ساخته شده برای بیمار مناسب هستند.
در کلینیک ارتوپدی فنی صحت بخش ساخت این وسایل با استفاده از ارزیابی بیومکانیکال و اسکن های خاصی صورت می گیرد، سپس با استفاده از نرم افزارهای کامپیوتری اقدام به طراحی این وسایل می شود و با استفاده از پرینترهای سه بعدی این وسایل آماده می شود. بدین ترتیب جلوی خطاهای انسانی در ساخت این وسایل گرفته می شود و وسایل کاملا مناسبی برای فرد تهیه می شود.
